Nooit Meer Te Veel of Te Weinig!
Aardappels zijn de onbetwiste koning van het bijgerecht in veel huishoudens. Ze zijn veelzijdig, voedzaam en oer-Hollands gezellig. Of je nu gaat voor gekookte aardappels, een lekker portie gebakken aardappels, smeuïge puree of knapperige frietjes, de aardappel staat bij de Nederlander regelmatig op tafel. Maar hoe voorkom je dat je aan het einde van de maaltijd met een berg overgebleven aardappels zit, of erger nog, dat er te weinig is voor de hele tafel? Hoeveel aardappels je nodig hebt per persoon kun je hieronder lezen.
Basisrichtlijn: De Gemiddelde Portie Aardappels
Als algemene richtlijn voor een gemiddelde eter, en als de aardappels dienen als bijgerecht naast vlees/vis en groenten, kun je de volgende hoeveelheden aanhouden:
- Gekookte of gestoomde aardappels: Ongeveer 200-250 gram per persoon (ongeschild gewicht). Dit komt neer op zo’n 2 tot 3 middelgrote aardappels per persoon.
- Gebakken aardappels of aardappelpartjes uit de oven: Ook hier kun je uitgaan van 200-250 gram per persoon (ongeschild gewicht). Door het bakproces verliezen ze iets meer vocht, maar het blijft een goede maatstaf.
- Aardappelpuree: Voor puree heb je vaak iets meer rauwe aardappels nodig, omdat er andere ingrediënten zoals melk en boter worden toegevoegd en de structuur veel compacter is. Reken hier op 250-300 gram per persoon (ongeschild gewicht).
- Friet of patat: Voor een portie friet als bijgerecht reken je op 150-200 gram per persoon (ongeschild gewicht). Wordt friet als hoofdcomponent van de maaltijd geserveerd (denk aan een frietje met een snack), dan kun je uitgaan van 250-300 gram per persoon.
Factoren die de Portiegrootte Beïnvloeden
De bovengenoemde richtlijnen zijn een goed startpunt, maar er zijn diverse factoren die bepalen of je iets meer of minder aardappels nodig hebt.
Waar moet je nog meer op letten om de juiste hoeveelheid aardappelen per persoon te bepalen:
Is het een bijgerecht, hoofdgerecht of voorgerecht?
- Bijgerecht: Zoals hierboven vermeld, is 200-250 gram een goede hoeveelheid wanneer aardappels dienen als aanvulling op vlees/vis en groenten.
- Hoofdingrediënt: Denk aan een aardappelgratin, een stamppot, of een aardappelsalade als hoofdgerecht. In deze gevallen mogen de porties flink groter zijn. Reken dan op 300-400 gram of zelfs meer per persoon.
- Licht gerecht/voorgerecht: Voor kleine aardappelgerechten zoals aardappelkroketjes als voorgerecht of een lichte aardappelsalade, is 100-150 gram per persoon vaak voldoende.
Zijn het grote of kleine eters?
- Grote eters / Mannen: Reken gerust 50 gram extra per persoon.
- Kleine eters / Kinderen: Voor kinderen, afhankelijk van hun leeftijd, kun je de portie halveren of uitgaan van 100-150 gram. Voor volwassenen met een kleinere eetlust, volstaat 150-200 gram.
- Activiteitsniveau: Iemand die zwaar lichamelijk werk verricht of veel sport, heeft logischerwijs meer energie (en dus meer koolhydraten uit aardappels) nodig dan iemand met een zittend beroep.
Wat serveer je er nog meer bij?
- Eiwitten en Groenten: Als je een zeer grote portie vlees/vis serveert, of een royale hoeveelheid groenten, kun je de aardappelportie iets verkleinen.
- Zware Sauzen: Een rijke, zware saus maakt een maaltijd sneller vullend, wat kan betekenen dat je minder aardappels nodig hebt.
- Soep vooraf / Dessert achteraf: Een voorgerecht of een uitgebreid dessert kan de totale hoeveelheid die iemand eet beïnvloeden.
Welk type Aardappel heb je?
- Kruimig vs. Vastkokend: Kruimige aardappels zijn vaak droger en vullen sneller dan vastkokende varianten. Dit kan invloed hebben op de perceptie van ‘genoeg’.
- Nieuwe Aardappels (Primeuraardappels): Deze zijn vaak kleiner en wateriger, waardoor je er misschien iets meer van eet.
Voorbeelden per Bereidingswijze:
Gekookte Aardappels:
- Voor een gemiddelde eter als bijgerecht: 200-250 gram ongeschild.
- Voor een stamppot (hoofdgerecht): 350-400 gram ongeschild.
- Voor aardappelsalade (hoofdgerecht): 300 gram ongeschild.
Gebakken Aardappels / Aardappelpartjes uit de oven:
- Als bijgerecht: 200-250 gram ongeschild.
- Voor een aardappelgratin (hoofdgerecht): 300-350 gram ongeschild.
Aardappelpuree:
- Als bijgerecht: 250-300 gram ongeschild.
Friet / Pommes Frites:
- Als bijgerecht: 150-200 gram ongeschild.
- Als hoofdgerecht: 250-300 gram ongeschild.